- Dział: aktualności
Mały Artysta wie, jak bezpiecznie zachowywać się
Niepubliczne Przedszkole Integracyjne
„Mały Artysta” w Łomży
„Mały Artysta wie, jak bezpiecznie zachowywać się”
program z zakresu bezpieczeństwa dzieci
Opracowała:
Aleksandra Ogonowska
WSTĘP
„Musimy budować świat, w którym żadne dziecko nie będzie pozbawione prawa do życia w pokoju
i bezpieczeństwie, prawa do wzrastania w atmosferze wolnej od lęku i niepokoju”
Jan Paweł II
Niniejszy program ma za zadanie uświadomić dzieci w wieku przedszkolnym o istniejących w otaczającym ich życiu zagrożeniach oraz wyposażyć je w umiejętność radzenia sobie z nimi. Obowiązkiem każdej osoby dorosłej, zwłaszcza nauczycieli jest stwarzanie każdego dnia warunków sprzyjających kształtowaniu postaw odpowiedzialności za życie własne oraz innych. Tylko kreatywna realizacja działań o charakterze profilaktycznym przez nauczycieli umożliwi wytworzenie się określonych kompetencji u dzieci i ułatwi funkcjonowanie w życiu następnych pokoleń w przyszłości.
Celem programu jest kształtowanie pozytywnych postaw i bezpiecznych zachowań dzieci w sytuacjach zagrażających ich życiu i zdrowiu. Ponadto realizacja programu ma wyposażyć dzieci w niezbędne sprawności, umiejętności i wiadomości dotyczące dbania o własne zdrowie, higienę i bezpieczeństwo.
I. Zadania programu wynikające z zadań przedszkola określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego
1.Wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka poprzez organizację warunków sprzyjających nabywaniu doświadczeń w fizycznym, emocjonalnym, społecznym i poznawczym obszarze jego rozwoju.
2.Tworzenie warunków umożliwiających dzieciom swobodny rozwój, zabawę i odpoczynek w poczuciu bezpieczeństwa.
3.Wspieranie samodzielnej dziecięcej eksploracji świata, dobór treści adekwatnych do poziomu rozwoju dziecka, jego możliwości percepcyjnych, wyobrażeń i rozumowania, z poszanowaniem indywidualnych potrzeb i zainteresowań.
4.Tworzenie sytuacji sprzyjających rozwojowi nawyków i zachowań prowadzących do samodzielności, dbania o zdrowie, sprawność ruchową i bezpieczeństwo, w tym bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
5.Przygotowywanie do rozumienia emocji, uczuć własnych i innych ludzi oraz dbanie o zdrowie psychiczne, realizowane m.in. z wykorzystaniem naturalnych sytuacji, pojawiających się w przedszkolu oraz sytuacji zadaniowych, uwzględniających treści adekwatne do intelektualnych możliwości i oczekiwań rozwojowych dzieci.
6. Kreowanie, wspólne z wymienionymi podmiotami, sytuacji prowadzących do poznania przez dziecko wartości i norm społecznych, których źródłem jest rodzina, grupa w przedszkolu, inne dorosłe osoby, w tym osoby starsze, oraz rozwijania zachowań wynikających z wartości możliwych do zrozumienia na tym etapie rozwoju.
7. Systematyczne uzupełnianie, za zgodą rodziców, realizowanych treści wychowawczych o nowe zagadnienia, wynikające z pojawienia się w otoczeniu dziecka zmian i zjawisk istotnych dla jego bezpieczeństwa i harmonijnego rozwoju.
II. Cele programu
- Cele główne:
- Wyposażenie dzieci w wiedzę i umiejętności pozwalające na rozpoznawanie niebezpieczeństw i przewidywanie ich skutków .
- Uwrażliwienie dzieci na dbanie o własne zdrowie, higienę i bezpieczeństwo.
- Cele szczegółowe:
- Uczenie dzieci bezpiecznych zachowań w czasie pobytu w domu, w przedszkolu, na placu zabaw.
- Ćwiczenie pożądanych nawyków i odruchów w sytuacji zagrożenia.
- Kształtowanie umiejętności bezpiecznego i kulturalnego zachowania się dziecka na drodze i w środkach komunikacji publicznej.
- Poznanie podstawowych zasad bezpiecznego poruszania się pieszych po drogach.
- Przygotowanie dzieci do pomocy w sytuacjach problemowych.
- Uświadomienie dzieciom, że każdy z nas jest inny i ma własną odrębność.
- Przeciwdziałanie konfliktom w grupie.
- Wzrost świadomości dzieci o negatywnych konsekwencjach związanych z korzystaniem z Internetu.
- Uczenie dzieci zasad higieny, wypracowywanie dobrych i trwałych nawyków higienicznych.
III. Adresaci programu
- dzieci 4,5,6 – letnie uczęszczające do przedszkola objętego programem
- nauczyciele zatrudnieni w placówce
- rodzice dzieci uczęszczających do przedszkola objętego programem
- inne osoby związane z placówką
IV. Metody wykorzystywane w pracy
W pracy z przedszkolakami najbardziej efektywne okazują się metody, które aktywizują wyobraźnię dzieci, skłaniają do myślenia i wyciągania wniosków. Najczęściej wykorzystywanymi w niniejszym programie metodami będą:
- metody aktywizujące – dzieci poprzez działanie zdobywają wiedzę,
- metody poszukujące – korzystanie z makiet, plansz, obserwacja,
- metoda samodzielnych doświadczeń,
- metody podające – pogadanka, rozmowa, opowiadanie nauczyciela, dyskusja,
- metoda osobistego przykładu nauczyciela i innych dorosłych
- pokaz i instruktaż ,
- metoda ćwiczeń i zadań do wykonania,
- praca z obrazkiem,
- praca z tekstem literackim.
V. Formy pracy
Podstawową formą aktywności dziecka jest zabawa. Zajęcia służące realizacji programu to zabawy organizowane w taki sposób, żeby poniżej wymienione formy były ich częścią.
- rozmowy indywidualne i grupowe,
- prace plastyczne,
- wystawy prac dzieci,
- spacery po najbliższej okolicy (wycieczki na skrzyżowania ulic wyposażone w sygnalizację świetlną),
- zabawy dydaktyczne i tematyczne
- wykorzystywanie utworów literatury dziecięcej,
- zabawy i gry ruchowe( m.in. przygotowujące dzieci do roli pieszego, pasażera, zabawy umożliwiające poznanie znaków drogowych i sygnałów drogowych),
- zabawy i gry dydaktyczne z zastosowaniem modeli symulacyjnych,
- zabawy i ćwiczenia ortofoniczne,
- zabawy konstrukcyjne,
- wycieczki i spacery,
- spotkania z funkcjonariuszami Policji.
- spotkania ze strażakami.
VI. Środki dydaktyczne
- ilustracje, historyjki obrazkowe, plansze;
- plakaty, zdjęcia, ilustracje;
- komputer, telewizor, gry multimedialne, slajdy;
- odtwarzacz płyt CD;
- filmy i prezentacje edukacyjne;
- książki dla dzieci o ruchu drogowym, kodeks ruchu drogowego;
- książki z obrazkami, tekstami literackimi( wiersze, opowiadania, zagadki, inscenizacje);
- karty pracy;
- książeczki do kolorowania, wycinania i naklejania przez dzieci;
- apteczka;
- przybory i materiały plastyczne.
- makiety, (makieta osiedla ze znakami drogowymi, modelami pojazdów i ludzi, drzew, zwierząt);
- gry planszowe, których treść dotyczy przepisów ruchu drogowego ;
- układanki przedstawiające znaki drogowe, pojazdy samochodowe itp.;
- zestawy płyt CD z piosenkami o tematyce ruchu drogowego i dźwiękami pojazdów samochodowych;
- modele znaków drogowych różnej wielkości;
- zestawy urządzeń drogowych: modele sygnalizatorów świetlnych;
- nagrania odgłosów.
VII. Bloki tematyczne programu
- Dziecko bezpiecznym uczestnikiem ruchu drogowego….IX
- My zasady higieny znamy i o nasze ciała dbamy…………X
- Każdy z nas jest inny – wiem, jak być dobrym kolegą …XI
- Uroki i niebezpieczeństwa zimy…………………………....I
- Bezpieczny Internet ………………………………………..II
- Ja i zwierzęta………………………………………………..III
- Sam na podwórku ………………………………………….IV
- Wypadki i pierwsza pomoc……………………………........V
- Bezpieczne wakacje………………………………………...VI
VIII. Charakterystyka bloków tematycznych
|
TEMAT KOMPLEKSOWY |
CELE OGÓLNE DO TEMATU KOMPLEKSOWEGO |
TEMAT ZAJĘĆ |
CELE OPERACYJNE - PRZEWIDYWANE UMIEJĘTNOŚCI DZIECKA |
|
1. Dziecko bezpiecznym uczestnikiem ruchu drogowego
2. My zasady higieny znamy i o nasze ciała dbamy
3. Każdy z nas jest inny – wiem jak być dobrym kolegą
|
*Zwrócenie uwagi na poruszanie się dzieci po drodze w różnych warunkach pogodowych. *Uświadomienie dzieciom konieczności bezpiecznego poruszania się po ulicach i drogach. *Poznanie zasad prawidłowego przechodzenia przez jezdnię. *Wdrażanie do przechodzenia *Wyrabianie orientacji przestrzennej. *Doskonalenie umiejętności rozpoznawania barw sygnalizatora. *Poznanie funkcji pojazdów uprzywilejowanych w ruchu.
* Uczenie zachowań prozdrowotnych * Systematyczne kształtowanie trwałych i dobrych nawyków higienicznych *Uświadomienie dzieciom, że dbanie o higienę, a szczególnie mycie rąk, zmniejsza ryzyko zachorowań.
*Uświadomienie dzieciom, że każdy z nas jest inny i ma własną odrębność. * Kształcenie tolerancji i akceptacji. * Przeciwdziałanie konfliktom w grupie. |
Jestem bezpieczny na drodze
Czyścioszki to my
Żeby zdrowym być
Jaki jestem
Stop agresji – jestem dobrym kolegą
|
Dziecko: - potrafi bezpiecznie pod opieką dorosłego poruszać się po drodze, -stosuje zasady prawidłowego przechodzenia - określa kierunki: strona lewa, strona prawa, - zna podstawowe zasady ruchu drogowego dla pieszych, - zna znaczenie wybranych znaków, drogowych: informacyjnych i ostrzegawczych, - wie, jakie niebezpieczeństwa mogą spotkać je jako uczestnika ruchu drogowego w najbliższym otoczeniu, jak ich unikać lub pokonywać, - rozumie konieczność noszenia różnych elementów odblaskowych w czasie poruszania się po drogach (szczególnie poza miastem, w czasie od późnej jesieni do wczesnej wiosny i przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych), - wie, że policjant jest osobą, - zna rolę pracy policjanta w ruchu drogowym, - wie, jakie są zasady bezpiecznego podróżowania jako pasażer samochodu osobowego (zajęcie miejsca w foteliku, zapięcie pasów, zachowanie spokoju podczas jazdy), - stosuje się do barw sygnalizacji świetlnej, - potrafi zachować się widząc pojazd uprzywilejowany, - wie, co to trudne warunki drogowe, - zachowuje szczególną ostrożność na drodze w czasie złych warunków pogodowych: mgła, gołoledź, śnieg, deszcz.
Dziecko: - rozumie, że w naszym otoczeniu żyją różne mikroorganizmy, w tym bakterie i wirusy, - wie, kiedy i w jakich sytuacjach należy myć ręce ( przed każdym posiłkiem, po skorzystaniu z toalety, po zabawie na podwórku, po kontakcie z zwierzętami itd.), - rozumie celowość mycia rąk, szczególnie w celu zmniejszenia ryzyka infekcji.
Dziecko: - zna podstawowe zasady higieny osobistej, - rozumie konieczność codziennej kąpieli, mycia zębów dwa razy dziennie, codziennej zmiany bielizny, - wie, ze każdy członek rodziny powinien mieć swój ręcznik, że po każdej kąpieli należy umyć wannę, - rozumie, dlaczego ważne jest zamykanie deski po skorzystaniu z toalety i dezynfekcja toalety, - rozumie zasadność utrzymywania ciała w czystości, - rozumie znaczenie snu i ruchu dla zdrowia.
Dziecko: - rozumie, że każdy z nas jest inną osobą, - wie, że ludzie różnią się nazwiskiem, imieniem, wyglądem , charakterem, zainteresowaniami itd., - wie, że każdy z nas może robić i lubić inne rzeczy, potrawy, kolory itp., - rozumie, że nie należy drugiej osobie narzucać swojej woli.
Dziecko: - rozumie pojęcie „dobry kolega”, - umie bawić się w grupie, - wyjaśnia pojęcie „przemoc”, - wie, jak reagować na złe zachowania innych. |
|
4.Uroki i niebezpieczeństwa zimy
|
* Rozumienie konieczności zażywania świeżego powietrza we wszystkich porach roku. * Dbanie o swoje zdrowie i odpowiedni ubiór w zależności od zmieniających się warunków atmosferycznych. * Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zabaw na śniegu i lodzie.
|
Hartuj się
Sporty zimowe |
Dziecko: - codziennie korzysta ze świeżego powietrza, - ubiera się stosownie do pogody, - rozgrzewa części ciała szczególnie narażone na przemarznięcie, - przebiera się w przypadku zamoczenia odzieży.
Dziecko: - rozumie konieczność odśnieżania i posypywania piaskiem ścieżek, - zjeżdża na sankach w bezpiecznych miejscach z dala od tras komunikacji samochodowej, - bawi się w wyznaczonych do tego celu miejscach, - nie rzuca śnieżkami do ludzi, - nie ślizga się na zamarzniętych zbiornikach wodnych, - zna skutki spożywania sopli lodowych i śniegu. |
|
5. Bezpieczny Internet
6. Ja i zwierzęta
7. Sam na podwórku
8.Wypadki i pierwsza pomoc.
9. Bezpieczne wakacje.
|
*Uczenie mądrego i bezpiecznego korzystania z Internetu. * Wyrabianie odpowiednich nawyków korzystania z komputera i Internetu. * Uświadomienie potrzeby ochrony swojej prywatności. * Zwiększanie świadomości o uzależnieniach od komputera, telefonu i innych sprzętów multimedialnych.
*Rozumienie konieczności unikania kontaktów z bezpańskimi psami; * Budzenie szacunku dla zwierząt i troski o ich los. * Zapoznanie z pozycjami obronnymi podczas ataku psa.
*Rozumienie niebezpieczeństw, jakie grożą dzieciom ze strony nieznajomych osób. *Rozumienie skutków zabawy nieznanymi przedmiotami. *Zwrócenie uwagi na podejrzane względem dziecka zachowania dorosłych. *Zwrócenie uwagi na różne niebezpieczeństwa ze strony dorosłych np. niebezpieczeństwo kradzieży, uprowadzenia.
*Znajomość miejsca zamieszkania, dokładnego adresu * Zaznajomienie z pojęciem "wypadek' i "pierwsza pomoc". * Rozumienie konieczności bezwzględnego powiadomienia osoby dorosłej. *Poznanie elementarnych zasad postępowania przy wypadkach. *Poznanie elementarnych zasad udzielenia pierwszej pomocy. *Poznanie numerów telefonów instytucji niosących pomoc *Nauka przekazywania informacji właściwym służbom. *Uświadomienie konsekwencji fałszywych alarmów.
* Zapoznanie z zasadami bezpiecznego wypoczynku w różnych środowiskach przyrodniczych (nad wodą ,w lesie, w mieście, na wsi). *Przestrzeganie bezpieczeństwa *Uświadomienie zakazu kąpieli
|
Internet – przyjaciel czy wróg?
Znalazłem pieska....
Uwaga zły pies!
Ja i nieznajomy
Oj jak boli!
Nad wodą i w lesie
|
Dziecko: - rozumie pojęcie „Internet”, wie, jak mądrze i bezpiecznie z niego korzystać, - poznaje podstawy korzystania z Internetu, - wyrabia odpowiednie nawyki korzystania z Internetu i sprzętów multimedialnych, - rozumie konieczność ochrony swojej prywatności.
Dziecko: Zna i przestrzega zasady kontaktu ze zwierzętami : - nie wolno podchodzić do dzikich zwierząt i dotykać ich, - nie wolno bez zgody i obecności właściciela podchodzić do psa, karmić go, drażnić, - nie wolno wchodzić na teren, którego pilnuje pies, - wie, jak wygląda tabliczka informująca, że teren jest strzeżony przez psa, - wie, jak zachować się na widok biegnącego w jego kierunku psa, aby uniknąć pogryzienia, - wie, jak zachowuje się chory gołąb, wiewiórka, - powiadamia dorosłych o znalezieniu zwierzęcia, - nie znęca się nad zwierzętami, - myje ręce po kontakcie ze zwierzęciem.
Dziecko: - demonstruje pozycje obronne stosowane w przypadku ataku psa, - nie prowokuje swoim zachowaniem zwierząt - nie drażni, nie przebywa w pobliżu nieznanych psów.
Dziecko: 1.Wie, że niektórzy dorośli mogą być dla niego zagrożeniem: - dla zdobycia zaufania dorosły może podać się za wujka, listonosza, kominiarza, księdza itp. - człowiek, który ma złe intencje może mieć przyjemną powierzchowność i być miły. 2.Wie, że nie wolno ufać nieznajomemu dorosłemu który: - coś obiecuje i chce je gdzieś zaprowadzić, - częstuje dziecko słodyczami i daje drobne prezenty, - prosi dziecko, aby gdzieś z nim poszło. 3.Wie, że nie wolno: - rozmawiać z nieznajomymi, - wsiadać do obcego samochodu, - podawać obcym swojego adresu domowego, - opowiadać o tym, co i gdzie znajduje się w domu, - zostawiać swoich rzeczy na placu zabaw, w parku bez opieki, - brać do ręki nieznane przedmioty, - częstować się oferowanymi produktami, - bawić się znalezionymi rzeczami.
Dziecko: - zna swoje imię i nazwisko, przedstawia się, - zna nazwę swojego miasta i dokładny adres, - powiadamia osobę dorosłą o wypadku swoim lub czyimś, - samo nie używa żadnych lekarstw, - rozpoznaje i nazywa podstawowe elementy wyposażenia apteczki, - rozumie potrzebę udzielania pierwszej pomocy, - zna i stosuje podstawowe elementy udzielania pierwszej pomocy, - zna numery telefonów alarmowych: 997,998,999, 112 - potrafi podać zwięzłą informację - jest świadomy konsekwencji fałszywych alarmów.
Dziecko: - nie wchodzi samo do wody, - nie oddala się od rodziców, - nie rzuca kamieniami do wody, - nie wchodzi na drzewa, - nie spożywa nieznanych owoców, - bawi się bezpiecznie i stosuje się do zakazów w zabawach, - unika miejsc niedozwolonych do kąpieli i zabaw.
|
IX. Uwagi o realizacji programu:
- Program będzie realizowany na zajęciach różnego typu, w różnych częściach dnia.
- Zagadnienia zawarte w programie będą elementem zajęć integrujących różne obszary edukacji: w zakresie mowy i myślenia, w zakresie przygotowania do pisania i czytania, edukacji przyrodniczej, matematycznej, ruchowej, muzycznej, kulturowo- estetycznej i technicznej.
- Poszczególne tematy kompleksowe będą realizowane przez jeden tydzień w danym miesiącu wg. zamieszczonych treści programowych oraz ciekawych pomysłów nauczycieli. Treści będą utrwalane przez cały miesiąc.
- Poszczególne tematy kompleksowe mogą być modyfikowane, upraszczane, odpowiednio do możliwości rozwojowych dzieci.
- Dzieci będą korzystać z kart pracy, które ułatwiają realizację programu.
- Zakłada się współpracę z Policją, Strażą Pożarną, Służbą Zdrowia.
- Realizowane treści będą propagowane poprzez organizowanie zawodów sportowych, wycieczek pieszych z zastosowaniem właściwego sprzętu i zasad ruchu drogowego.
- Program zakłada kontrolę i ocenę wiadomości dzieci.
X. Narzędzia do ewaluacji programu
Ewaluacja ma na celu sprawdzenie skuteczności stosowanych metod i form pracy z dzieckiem, pogłębioną refleksję nad realizacją zagadnień związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa dzieciom oraz, co najważniejsze, dalsze planowanie i wzbogacanie działań zmierzających do nabywania przez dzieci bezpiecznych zachowań i nawyków.
Do zaproponowanych przez nas działań ewaluacyjnych, które możliwie najlepiej określą osiągnięcia (wiadomości i umiejętności) dzieci należą:
- obserwacja zachowań dzieci w ruchu ulicznym,
- obserwacja zachowań dzieci w ogrodzie przedszkolnym,
- obserwacja zachowań dzieci w sali przedszkolnej i łazience,
- analiza wytworów i prac dzieci,
- wywiad z dziećmi,
- ankieta dla nauczycieli – wychowawców grup objętych programem.